Một số câu hỏi khá hay về định hướng nghề nghiệp kế toán/kiểm toán (chứng chỉ CPA, ACA, …) mà tôi nghĩ các bạn sinh viên và các đồng nghiệp kế toán sẽ quan tâm, nay xin trích đăng lại. Câu hỏi của KT Vo và câu trả lời của Long Phan.
CÂU HỎI 1 : ACA hay CPA Úc?
Hiện em đã hoàn thành chứng chỉ CFAB. Tuy nhiên, em đang theo học Master tại Úc có hỗ trợ học CPA. Nên em đang phân vân việc hoàn thành toàn bộ ACA, hay chuyển hướng sang CPA Úc luôn.
Mặc dù, em thấy theo hướng hiện tại, CPA Úc có vẻ sẽ tiện hơn cho em về Chi phí cũng như Thời Gian. Vì các môn của CPA là một phần trong chương trình học Master.
Chưa kế, nếu em có định hướng nghề nghiệp ở Châu Á hay Châu Úc, thì CPA vẫn được biết đến nhiều hơn ACA – phổ biến ở Anh.
Nhìn chung, theo em tham khảo sơ bộ tài liệu của 2 chương trình, thì cũng không có sự sai biệt quá lớn. Em không biết là em có cần cân nhắc các yếu tố nào khác không? Hay chỉ cần quan tâm về mặt Thời gian, Chi phí. Bởi em thấy dù chứng chỉ nào, thì cũng để cung cấp kiến thức chuyên môn, cũng như việc học ở đâu không quan trọng, mà là học như thế nào.
Trả lời 1:
Với câu này thì bạn phải trả lời câu hỏi về (1) Mong muốn làm việc ở đâu? (2) Mục tiêu làm việc ở những hãng như thế nào?
Ở trên bạn định hướng làm việc ở Úc, Châu Á, thì bạn cần hiểu ở Úc và Châu Á người ta cần gì, và đánh giá những chứng chỉ trên như thế nào.
Ở Úc, trong các Job Description, các công ty, đặc biệt công ty cỡ vừa và lớn sẽ yêu cầu CA/CPA là điều kiện. Có nghĩa là có CPA Aus sẽ có cơ hội rất tốt. Tuy nhiên, công ty lớn hơn một chút, đặc biệt các Professional Firms người ta sẽ yêu cầu gần như bắt buộc là CA. Các firms này hay được gọi là CA Firms. CA có nghĩa là Chartered Accountant, tức là hội viên ICA ANZ.
Tại sao như thế?
Bởi vì tiêu chuẩn của CA cao hơn, nhất là yêu cầu về kinh nghiệm. CPA Aus sẽ được claim kinh nghiệm khá rộng, khá bất kỳ, trong khi với CA thì chỉ được claim kinh nghiệm tại CA Firms khi apply membership. Như thế, ở các hãng lớn như Big4, second tier firms (Top 100-200 các professional firms ở Úc), các listed companies, phần lớn là CA, chứ không phải là CPA.
Anh bạn mình sang Úc định cư, có nhiều năm làm việc tại Big4 VN và Mỹ, CPA holder, nhưng khi sang đó rất khó xin việc, đã học để nâng cấp lên CA và bây giờ làm cho Big4 ở Úc.
Như vậy, với tình hình của bạn, thì cả hai lựa chọn ACA và CPA Aus đều ổn. Bởi lẽ đều có cơ hội làm việc, nhưng nếu bạn chọn ACA thì con đường dài hơn một chút, nhưng sẽ chuyển đổi sang ICA ANZ được, và như vậy cơ hội việc làm của bạn tốt hơn.
Nhưng lưu ý, cuối cùng thì bạn vẫn phải làm việc ở CA Firms để có thể claim kinh nghiệm để trở thành member của ICAEW hoặc ICA ANZ. Như vậy là “con gà – quả trứng”, nhưng nếu hoàn thành chương trình CA thì các CA Firms cũng dễ chấp nhận bạn vào làm việc hơn. Ở các nước châu Á như Singapore và Malaysia thì tình hình khá tương tự.
VD Singapore giờ chuyển đổi sang ISCA, tức là sang hệ Chartered Accountant rồi. Nhưng CPA Aus và các chứng chỉ khác vẫn có cơ hội rất tốt. Chỉ có điều CA có cơ hội lớn hơn.
Vấn đề còn lại là bạn cân nhắc thời gian, lợi ích, và mục tiêu, nguyện vọng để lựa chọn.
CÂU HỎI 2 : Nghề
Em tốt nghiệp chuyên ngành Quản trị, hướng Kế Toán-Tài Chính. Từng đi làm thực tập Kiểm Toán.
Hiện giờ, em vẫn còn mông lung với định hướng nghề nghiệp của bản thân. Bởi vì, ngoài nghề Kiểm, em muốn thử sức ở nghề tư vấn Thuế, chuyển đổi giá, hoặc bên Kế toán quản trị.
Em có suy nghĩ này, bởi em thấy trong quá trình đi học cũng như làm, em không khá ở việc lên hay kiểm tra các Bút toán.
Tuy nhiên, em luôn có hứng thú và làm tốt với các môn về Thuế, hoặc tính toán việc Chuyển đổi giá, hoặc quan tâm về giá – số lượng Hàng Tổn Kho. Nên em nghĩ, nếu việc em làm tốt mà áp dụng được vào công việc, thì sẽ có ích không chỉ cho riêng bản thân em, mà còn cho công ty lẫn khách hàng.
Em rất mong anh chị đóng góp ý kiến cho em ở mảng này.
Ví dụ: Liệu có sự khác biệt lớn giữa Học giỏi môn đó với Làm giỏi mảng đó. Cũng như nếu em muốn theo đuổi nghề Tư vấn, hướng Thuế và Chuyển Đổi Giá, thì em còn phải trau dồi thêm những kiến thức, hay kĩ năng gì?
Trả lời 2:
Về nghề nghiệp. Lựa chọn của bạn cũng khá ổn. TP, Tax cũng là lĩnh vực hot. Management accounting thì đòi hỏi bạn phải có nhiều kinh nghiệm về quản trị. Bước đầu thì bạn có thể làm Budgeting and Planning, hoặc làm về Control. Các chứng chỉ đều ổn cho việc này.
CÂU HỎI 3 : Hệ thống Thuế: Úc, Anh, và Việt Nam
Hồi ở Đại học, em học theo Thuế Anh (CFAB), nhưng sắp tới sẽ theo Thuế Úc (CPA Úc). Về cơ bản, thì 2 hệ thống Thuế vẫn tương tự đúng không ạ? Ý em là cách tính toán nói chung không khác nhiều và chỉ rõ rệt ở mức thuế cho từng loại thuế?
Và trường hợp hệ thống Thuế Úc với Thuế VN cũng tương tự?
Em rất mong sự phản hồi cho đóng góp của các tiền bối ạ.
Em cảm ơn!
Trả lời 3:
Hệ thống thuế của Úc rất phức tạp, nhưng hệ thống này học của UK. Do vậy, nếu bạn học Principles of Taxation của ICAEW rồi thì khá thuận lợi. Nó khác với hệ thống Rule-based của Việt Nam, nên khá thuận lợi khi bạn học thuế của Úc.
Ngoài ra, nếu bạn đọc quan tâm các chứng chỉ nghề nghiệp ở Việt Nam như Chứng chỉ Kế toán/kiểm toán viên hành nghề thì xem tại đây:
https://ketoannhathuong.com/thi-chung-chi-kiem-toan-vien-ke-toan-vien-hanh-nghe/
Và Chứng chỉ kế toán trưởng:
Anh cho e hỏi là một kế toán k có CPA thì đi kiểm toán được không ạ và ví sao ạ ?